Gà nòi là một trong những giống gà quen thuộc với người dân Việt Nam. Tùy theo tập tục và khí hậu vùng miền mà mỗi giống gà nòi lại có đặc điểm khác nhau. Vậy làm sao để lựa chọn được một con gà nòi đúng chuẩn, đá hay? Những thông tin về nguồn gốc, đặc điểm của gà nòi 3 miền đều được cập nhật đầy đủ nhất trong bài viết dưới đây của Traigada.net. Theo dõi bài viết ngay hôm nay nhé!
Gà nòi là gì?
Đây là nhóm gà thuộc nhóm gà đầu trọc là một trong những giống gà ở Việt Nam. Được nhiều người lựa chọn nuôi để tham gia những trận đấu chọi gà. Gà nòi là tên gọi chung của ba giống gà có khả năng chiến đấu tại Việt Nam gồm gà nòi, gà tre, và gà rừng. Chúng là giống gà có khí chất cương mãnh, có dáng vẻ hùng dũng, oai vệ và tính chiến đấu cao. Với những đòn đánh hiểm hóc, đẹp mắt và là giống gà tiêu biểu của Việt Nam.
Cách phân biệt gà nòi đòn và gà nòi cựa
Nhắc đến gà nòi chắc chắn người ta sẽ thường nghĩ đến là gà nòi đòn. Tuy nhiên ngoài dòng gà nòi đòn thì gà nòi cựa cũng là một trong những dòng gà nòi nổi tiếng với nhiều đặc điểm nổi bật. Và để có thể phân biệt được hai dòng gà này, người chơi cần chú đến đến những đặc điểm sau:
Gà nòi đòn
Giống nòi đòn này có kích thước tương đối lớn và thiên về việc sở hữu nhiều đòn đánh mạnh và đẹp mắt. Những trận đấu của gà đòn thường được diễn ra rất lâu. Có thể diễn ra từ sáng đến tối mà vẫn chưa có thể phân thắng bại.
Đặc điểm nổi bật của gà nòi đòn. Trong các trận đấu gà nòi đòn luôn thể hiện được thế mạnh của các đòn đánh của mình. Với các quyền cước đặc trưng như là đá hầu, đá mé, đá kiềng, đầu mặt,…Mỗi một chiến kê sẽ có những kỹ thuật ra đòn cũng như những thế đòn riêng biệt. Tạo nên những trận đấu sôi động kéo dài hàng giờ đầu hồ.
Giống gà này chủ yếu xuất hiện ở miền Bắc và miền Trung. Đây cũng là giống gà được nhiều người chơi quan tâm và tìm kiếm hàng đầu hiện nay.
Gà nòi cựa
Đây là giống gà nổi tiếng ở các khu vực chủ yếu ở miền Nam Việt Nam, Campuchia, Thái Lan, Lào,… Chúng có đặc điểm khác với giống gà trên bởi quá trình lai tạo giống. Khiến chúng sở hữu những đặc điểm không phải giống gà nào cũng có được. Nhiều lông, nhanh nhẹn và đòn thế tinh xảo đây là những ưu điểm nổi bật của giống gà này. Trong các trận chiến của chúng thường được trang bị thêm các loại cựa dao, cựa sắt. Nên các cuộc chiến của giống gà này thường diễn ra rất nhanh. Có thể trong vài giây cũng đã đủ quyết định thắng thua của một trận đấu.
Cách chọn giống chất lượng
Để chọn được một giống gà chất lừ sở hữu những đặc điểm độc lạ. Nhưng không kém phần chất lượng thì các sư kê nên nắm rõ các tiêu chí sau:
Nhất mình
Nhất mình được hiểu là gà có thân hình phải đủ các tiêu chí tay xương, đặc, nặng trì, đùi to cân đối. Cánh gà phải to và có thể kéo dài gần bằng đuôi, bề bản bự, không được cong úp vào thân. Xương lưng phải đều, không quá to cũng không quá nhỏ.
Không chọn những con gà bị các điểm như vẹo lườn, vẹo cổ, và hở xương ghim (xương chậu bên dưới gần hậu môn). Vì những con này không đá sát cựa, và không thể ra đòn chính xác huyệt đối phương, mất thế cân bằng khi công và thủ.
Nhì chân
Hiện nay xuất hiện rất nhiều giống gà lai nên chúng ta không thể xem vảy. Mà có thể đánh giá chính xác về gà nòi như trước. Chân gà rất quan trọng, vảy cũng là yếu tố rất quan trọng vì nó liên quan tới khả năng thành bại đối thủ khi giao đấu. Có những con gà có cặp chân xấu, tướng xấu, hình xấu nhưng lại có tỷ lệ thắng cao hơn những con gà thành danh. Vì người ta thường nói “có tật có tài”, và đến bây giờ vẫn chưa ai biết được bí mật của các lớp vảy gà (huyền giáp, lạc mai, khép nách, bán nguyệt, sát cang điểm, nhân tự trung tuyết, nguyệt ám chỉ, nguyệt tà,…). Đó là yếu tố ở vảy ít nằm trên chân gà. Vảy đóng phải tùy tướng gà và chân không rớt ra hướng ngoại. Có hạng gối và móng hướng nội, cựa hướng vào móng thới càng lâu càng tốt. Và nhất là thới và cựa không được cách xa, phải khít, hàng độ phải rõ ràng ko được úp hoặc chèn.
Tam đầu
Tam đầu có nghĩa là đầu gà phải bén, mỏ cụt, mắt sâu và có da mỏng. Sọ trên phải to, gà mới khôn. Mồng gà không được úp hậu nếu không gà rất dễ bị lủi ở cuối trận đấu. Người ta nói mồng trích ăn mồng dâu, mồng dâu ăn mồng lá, mồng lá ăn mồng trích, mồng trập ăn mồng chà, mồng chà ăn mồng lỗ, mồng lỗ ăn mồng trập.
Tứ Đuôi
Tứ đuôi đồng nghĩa là gà phải có đuôi bẹ phải to, đều theo phao câu sẽ giúp gà đá vững và bền. Nếu đuôi gà xuất hiện những gợn sóng là những gà đá cựa hay (những gà có bình dầu bị khô, là những gà yếu làm cho gà dễ bệnh khi chúng ta nuôi). Đuôi gà không beo, hoặc cụp xuống đất, như thế làm mất thế khi ra đòn .
Các giống gà nòi tại Việt Nam
Qua quá trình phối giống cùng với chọn giống kĩ càng. Một vài giống gà tông tử nổi tiếng được những người cuộc chiến yêu chuộng. Ở Việt Nam, mỗi địa phương đều có giống gà nòi nổi tiếng.
Gà nòi như thần quyền, thì gà cựa thiên về đao pháp. Lối xáp lá cà nhanh cùng với vạm vỡ hơn. Gà nòi thì thiên về kỹ năng thế, sức hiếu chiến. Một con gà nòi hay là cùng với thành danh, là khẳng định của một giá trị của Tông gà (bổn) cùng với luôn cả danh tiếng của anh em chơi gà. Người ta chọi gà chiêu còn vì danh dự hơn là mức độ ăn gục.
Gà nòi Việt Nam đã đóng lại bộ phận các giống gà. Sở hữu thể phân biệt rõ ràng dòng gà Việt Nam với các dòng nòi khác. Không khó để nhận ra chúng. Ngoài ra còn có giống gà chín cựa huấn luyện thành gà nòi.
Gà tông tử skill là giống gà trụi cổ cùng với là giống gà cổ xưa. Gà nòi là giống gà cổ trụi, chân cao, cốt lớn áp dụng để đá chân trơn, hoặc bịt cựa, đây là giống gà bố mẹ của dòng gà chọi. Tuy không nhanh nhẹn như dòng gà thuần chủng cựa, những kỹ thuật đá vô cùng mạnh. Với gà nòi, loại này sở hữu hai dòng rõ rệt: Một dòng là mã chỉ (mã Kim) cùng với dòng mã lại (mã mái).
>>>>> Các loại Gà được quan tâm nhất hiện nay <<<<<
Miền Bắc
Miền Bắc có gà Thổ hà (Bắc Giang), Đồ Sơn (Hải Phòng), Nghi Tàm, Nghĩa Đô, Vân Hồ (Hà Nội). Hơn nửa, tại đa số các tỉnh như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Phú thọ, Sơn la đều có các dòng gà nòi riêng.
Miền Trung
Miền Trung sở hữu nhiều lò gà tên tuổi:
- Khánh đồng điểm sở hữu gà Phan Rang
- Phú Yên có gà Vạn Giã, Gò Dúi
- Quảng Ngãi có gà Sông Vệ, Sa Huỳnh.
- Độc đáo ở Bình Định nổi tiếng gà đòn, thế. Nếu cuộc chiến liên tỉnh, các địa chỉ gặp gà Bình Định phải kiêng dè, thận trọng.
Bình Định sở hữu nhiều lò gà nổi danh: Hoài Nhơn sở hữu gà Hoài Châu, Kim Giao (Hoài Hải); Hoài Ân có gà Mộc Bài (Ân Phong); Phù Cát có gà Cát Chánh; Tuy Phước sở hữu gà Gò Bồi; Quy Nhơn sở hữu gà Phú Tài. Đặc biệt Tây Sơn sở hữu gà Bắc Sông Kôn (dòng gà Nguyễn Lữ lưu truyền).
Gà đòn thường được nuôi ở khu vực phía Bắc, miền Trung. Dòng gà này sở hữu trọng lượng chừng 2,8 kg-4,0 cân nặng. Gà áp dụng kỹ thuật để tấn công gà địch đến khi đánh bại.
Miền Nam
Miền Nam có gà Chợ Lách (Bến Tre), gà Cao Lãnh (Đồng Tháp), gà Châu Đốc (An Giang), gà Bà Điểm. Mặc dù vậy ở miền Nam chủ yếu giao tranh cựa. Cuộc chơi cựa là một hành vi sát phạt, người ta thường mua cựa sắt tra vào chân gà hoặc chuốt cựa gà thật sắc.
Chơi gà cựa thiên về ăn gục, không chiêm ngưỡng được tài nghệ của gà. Gà nòi cựa hay còn gọi là gà thuần chủng. Nhưng để phân biệt với giống gà tông tử của Miền bắc, nên có nhiều địa chỉ người ta gọi là gà cựa, hay gà thuần chủng cựa.
Đây có thể nói là một giống tốt. Bén lông chúng đa phương pháp đủ màu sắc, bề ngoài thanh tú, hùng dũng. Đặc biệt gà sở hữu cặp cựa dài và cực kỳ gan dạ sung sức. Gà vô cùng nhanh và hiếu chiến. Thịt gà ngon, sản lượng trứng không nhiều mỗi lứa chỉ khoảng 7-12 trứng. Người ta nuôi và gắn cho chúng một cặp cựa bén khi đá. Cuộc chiến trong Nam thường gắn liền với tiền cược, sở hữu khi lên cực kỳ cao. Gà cựa sở hữu kg nhỏ hơn thường là dưới 3,0 trọng lượng.
Đặc điểm gà nòi chuẩn đá hay
Gà đá quan trọng nhất là tông mái. Con mái nòi, chủ không bao giờ bán mà chỉ tặng. Những con gà tài chịu đòn giỏi, sức bền, có nhiều thế độc là vì gà mẹ di truyền. Gà rặc cha cũng quan trọng, gà cha cũng phải tài, ăn nhiều độ, chưa gục thì mới sinh ra được gà tài, gà hay là.
Đặc trưng vóc dáng của gà nòi
Thường một đám gà non khi tuyển chọn cũng chỉ được một số con gà tài. Chọn gà tài trước tiên là xem hình dáng, tướng mạo, xét kỹ 5 phần trên mình gà, gọi là ngũ thường. Ngoài ra phải xem kỹ chân gà (xem giò xem cẳng). Ngũ thường gồm:
- Mỏ to thẳng, miệng rộng, đầu mồng dâu, mắt chữ điền.
- Cổ to, dài, thẳng.
- Lưng rộng, cánh dài.
- Đùi to, phần đùi dài hơn bộ phận cán.
- Chân thanh, ngón thắt, vảy mỏng – khô.
Xem thêm: Gà Sao – Đặc Điểm & Cách Chăm Sóc Gà Sao Đúng Chuẩn
Đặc điểm lông màu
Về chọn màu lông, trong các loại màu ô, xám, tía, nhạn, cải, ó… thông thường, có 3 lông màu phổ biến: ô, tía, xám. Gà màu ô phải là ô ướt hoặc ô toàn sắc; gà tía phải là tía mật ngã màu đen; gà xám phải là xám khô. Dân gian mới có câu rằng: Nhứt điều ô, nhì xám khô, ba ô ướt.
Nếu như chọn gà xám, không nên chọn gà chân trắng, bởi lẽ gà xám chân trắng sức không bền, dễ bại trận. Ngược lại, gà tía chân trắng thì hay. Người chơi gà chuyên nghiệp có những câu: Gà ô chân trắng mẹ mắng cũng mua/Gà trắng chân chì mua chi giống ấy.
Nếu chọn được tía ngũ bén (năm màu lông) chân trắng, thì khó có gà nào đối thủ nổi, trừ thần kê. Chỉ giống gà ô mới có thần kê, vậy mới sở hữu câu: Gà ô chân trắng mỏ ngà/đá đâu sống đấy gọi là thần kê. Mặc dù vậy, sở hữu câu “dị kỳ tướng tất hữu kỳ tài”. Cũng sở hữu trường hợp gà sở hữu dị tật tuy nhiên sở hữu tài. Hơn nửa con gà nào gáy 7 tiếng trở lên nhưng gáy giật từng tiếng, đó cũng là thần kê. Người ta nói: “Con gà tức nhau tiếng gáy”.
Xem thêm: Gà ri là gà gì? Nguồn gốc và đặc trưng cơ bản của gà ri
Đặc trưng của vảy gà
Chọn vảy gà hoặc, gà tài cực kỳ quan trọng. Đòn, thế đá của gà hoặc, gà tài thường thể hiện trên vảy ở hai chân. Có hàng trăm loại vảy tốt khác nhau, tuy nhiên tiêu biểu là các loại vảy: tứ trụ, liên chu, liên giáp nội, đại giáp, tam tài, trường thành, huỳnh kiều, xuyên thành giáp, chân lông vảy loạn, án thiên đệ nhất, án địa (địa phủ), giao long (hai hàng trơn), lục đinh (3 cựa mỗi chân). Nếu lục đinh co 2 cua rung rinh ga ay moi quy; đặc biệt gà sở hữu vảy “đệ nhất thần đao” (linh giáp tử) được gọi là linh kê…
Các loại gà nổi tiếng nhất ở Việt Nam
Hiện nay có rất nhiều giống gà nòi nổi tiếng với những đặc điểm của một chú gà chiến. Nhưng nổi bật nhất có thể nói đến là giống gà đến từ miền Nam và miền Trung. Hai nơi quy tụ các dòng gà nòi nổi tiếng Việt Nam, vậy giống gà ở hai nơi này có gì nổi bật. Dưới đây là những đặc điểm của các giống gà này.
Gà nòi Bình Định
Nói đến các giống gà nòi thì không thể không nhắc đến vùng đất võ Bình Định. Với những giống gà có tầm vóc cao lớn, có xương chắc khỏe và có cơ bắp phát triển chắc nịt. Các chiến kê tại đây luôn có cho mình một khí chất ẩn chứa bên trong. Và điểm mạnh lớn nhất của giống gà nòi Bình Định chính là khả năng chịu đòn và thi đấu bền bỉ. Mỗi một chiến kê tại đây chịu được khoảng 40 hiệp đấu liên tục (mỗi hiệp 20 phút và nghỉ giỡn giờ là 5 phút)
Để nhận dạng gà nòi Bình Định thì các sư kê cần quan sát các điểm phần đầu, cổ, ngực và đùi có lông thưa. Nhưng ở phần cánh phải có lông phát triển tốt. Để giúp hỗ trợ trong những lần bay cao để tung đòn của chiến kê. Gà nòi Bình Định có hai dòng nổi tiếng nhất là dòng ngân hàng và dòng bảy quéo thường tập trung ở khu vực Quy Nhơn, Bình Định.
Gà đòn Chợ Lách
Gà nòi Chợ Lách cũng là giống gà sở hữu cho mình những đặc điểm riêng biệt như bộ lông óng mượt, chân vuông, ngực ưỡn và lưng cong. Đây là một trong những giống gà có sức đề kháng rất tốt. Nên rất ít bị mắc các bệnh vặt như sổ mũi, khò khè cũng như các bệnh cúm gia cầm. Bên cạnh đó đây cũng là giống gà có những chiến thuật chiến đấu cực kỳ tốt và có sức bền dẻo dai. Gà nòi Chợ Lách còn được người trong giới chơi gà mệnh danh là “kỳ kê” hay “hùng kê”
Gà tre Tân Châu
Gà tre Tân Châu được giới chơi gà cảnh lựa chọn với sự nổi trội bộ lông cườm, lông mã sặc sỡ và sở hữu bộ đuôi dày và dài thướt tha. Để phục vụ cho sở thích này, người chơi cũng phải bỏ ra thời gian và công sức. Từ lai tạo giống cho đến vệ sinh chuồng tại cũng như chăm sóc gà từ ăn uống cho đến sức khỏe.
Nguồn gốc của giống gà Tân Châu được lai từ giống gà rừng Tân Châu với giống gà tre Nhật Bản. Là giống gà kiểng được thuần dưỡng qua nhiều đời đến nay. Nó đã trở thành một giống gà tre Tân Châu tuyệt đẹp với nhiều đặc điểm nổi bật của một chiến kê thực thụ.
Kết luận
Trong bài viết trên, Traigada.net đã cung cấp đến bạn những thông tin chi tiết nhất về giống gà nòi nổi tiếng tại Việt Nam. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên bạn đã phần nào hiểu rõ về vấn đề này. Và có cho mình những kiến thức thực dụng giúp chọn được cho mình một chiến kê phù hợp nhất.
Nếu cảm thấy bài viết hữu ích với bạn hoặc có bất cứ thắc mắc nào, thì đừng quên để lại bình luận phía dưới để được giải đáp nhé!
